Sakramenty mają swe źródło w Jezusie Chrystusie, w Jego życiu, śmierci i zmartwychwstaniu, ponieważ On jest ucieleśnieniem miłości Boga do ludzi. Papież Leon Wielki (+461) powiedział: "Wszystko to, co w zbawczym dziele Jezusa Chrystusa było widzialne, słyszalne i doświadczalne, działa nadal w sakramentach Kościoła".
Szczególnie uwidacznia się to w Eucharystii. Nie tylko obiecuje ona wspólnotę z Bogiem i ludźmi, ale także ją stwarza. Mówi się w niej nie tylko o nowym życiu, lecz i o tym, że Jezus wydaje siebie za "nowe życie". Podobnie można mówić o innych sakramentach. W nich czyni Bóg to, o czym one mówią i co zapowiadają.
Sakramenty można przyporządkować wydarzeniom w życiu człowieka. Przy ważnych i zwrotnych dla niego chwilach Kościół udziela mu, w imieniu Jezusa Chrystusa, miłości Boga, zbawienia i łaski oraz wskazuje w czynionych znakach, jak Bóg nam ludziom się udziela. W chrzcie św. zostaje dana człowiekowi, na początku jego chrześcijańskiego życia, wspólnota z Jezusem Chrystusem i wszystkimi chrześcijanami. W bierzmowaniu - przez umocnienie Duchem Świętym - wzmocnione jest to, czemu początek dał chrzest, czyli życie chrześcijańskie. Dlatego chrzest i bierzmowanie są sobie tak bliskie.
Także i chrześcijanin w grzechu nie pozostaje bez znaku bliskości Boga. W sakramencie pokuty ofiarowuje mu Bóg pojednanie i udziela ponownego przebaczenia.
Sakrament namaszczenia chorych dodaje odwagi i umacnia w nadziei na Boże miłosierdzie i zbawienie.
Ten kto powołany jest do specjalnej służby w Kościele - jako diakon, kapłan lub biskup - otrzymuje swe zadanie w sakramencie kapłaństwa.
W sakramencie małżeństwa młoda para zostaje obdarzona obietnicą, że miłość Boża będzie działać w ich wzajemnej miłości. Wspólnota małżeńska staje się symbolem wspólnoty, którą daje Bóg.
Sakramenty sprawiają więc, że tworząca wspólnotę miłość Boga staje się dla ludzi widzialna i słyszalna:
Sakramenty nie tylko wskazują nowe życie, one nam je dają. Nie tylko mówią o naszym zbawieniu, one je dają. One nie tylko mówią o bliskości Pana, w nich Pan przychodzi do nas.

        Dzięki sakramentom od naszego narodzenia aż do śmierci towarzyszy nam działanie Chrystusa i Ducha Świętego? Łk 24,13-35

Przez całe życie towarzyszy nam zmartwychwstały Jezus, który idzie z nami tak, jak kiedyś szedł z uczniami podążającymi do Emaus. Od narodzenia aż do śmierci możemy przyjmować różne sakramenty, w których Jezus umacnia nas i uświęca mocą swojego Ducha. I tak w sakramencie chrztu, przyjmowanym najczęściej zaraz po narodzeniu, Zbawiciel odradza nas przez Ducha Świętego, przekształcając nas w dzieci Boże. W sakramencie bierzmowania, zwanym także sakramentem dojrzałości chrześcijańskiej, umacnia swoim Duchem ochrzczonego, aby skutecznie wypełnił zadania wynikające z przynależności do Kościoła. Przez całe życie Jezus karmi swoich uczniów chlebem eucharystycznym, aby nie ustali w wędrówce do celu ostatecznego. Tych, którzy popadli w grzechy, ponownie odradza w sakramencie pojednania. Małżonkom i kapłanom udziela odpowiednich darów nadprzyrodzonych w sakramencie małżeństwa i kapłaństwa. Chorych zaś i umierających umacnia i uświęca w sakramencie chorych.
"Sakramenty są skutecznymi znakami łaski, ustanowionymi przez Chrystusa i powierzonymi Kościołowi. Przez te znaki jest nam udzielane życie Boże. Obrzędy widzialne, w których celebruje się sakramenty, oznaczają i urzeczywistniają łaski właściwe każdemu sakramentowi. Przynoszą one owoc w tych, którzy je przyjmują z odpowiednią dyspozycją" (KKK 1131).
Sakramenty święte przeznaczone są dla żywych i dla wierzących. W Kościele katolickim istnieje siedem sakramentów. Są to:
     ➢ chrzest
     ➢ bierzmowanie
     ➢ Eucharystia
     ➢ pokuta (spowiedź, sakrament pojednania)
     ➢ namaszczenie chorych
     ➢ święcenia kapłańskie
     ➢ małżeństwo

        Liczba sakramentów

Katolicka doktryna mówiąca, że jest 7 sakramentów, formowała się dość długo. W XI w. św. Piotr Damiani († 1072) wymieniał 12 sakramentów. Oprócz znanych nam siedmiu jeszcze: namaszczenie na króla, dedykację kościoła, konsekrację dziewic, poświęcenie zakonnic i obmycie nóg w Wielki Czwartek. Inni dodawali jeszcze jałmużnę. Hugo od św. Wiktora (1096-1141), który uważał augustyńską definicję sakramentu za zbyt szeroką, zaproponował zawężenie jej znaczenia i do sakramentów zaliczył oprócz uznawanych obecnie również wcielenie Chrystusa, Kościół, wodę święconą, święte rany, znak krzyża i śluby . Liczba 7 pojawiła się dopiero w XII w., ale ryty te były w użyciu na długo przedtem, gdy wykrystalizowała się teologiczna koncepcja sakramentów jako skutecznych znaków łaski. Właśnie takie określenie sakramentów pozwoliło odróżnić je od innych znaków.
W magisterialnych orzeczeniach Kościoła liczba siedmiu sakramentów pojawia się w 1208 r. w Wyznaniu wiary przepisanym Waldensom, gdzie wymienia się je wszystkie, na Soborze Liońskim II (1274 r.), a następnie Florenckim (1439 r.) w wyznaniu wiary Michała Paleologa. Sobory te stwierdziły, że jest siedem sakramentów i wyliczyły je. Sobór trydencki stwierdził zaś zdecydowanie, że jest ich "ani więcej, ani mniej jak siedem". Takie jest więc stanowisko teologii i wiary katolickiej.

        Podział sakramentów

     ➢ Sakramenty, które można przyjąć raz w życiu, czyli niepowtarzalne (chrzest, bierzmowanie, święcenia kapłańskie) oraz takie, które można przyjąć wiele razy, czyli powtarzalne (Eucharystia, pokuta, namaszczenie chorych, małżeństwo).
     ➢ Sakramenty, które można przyjąć tylko w stanie "łaski uświęcającej" - tzw. sakramenty żywych (bierzmowanie, Eucharystia, namaszczenie chorych, święcenia kapłańskie, małżeństwo) oraz takie, które przyjmuje się dla zgładzenia grzechów - tzw. sakramenty umarłych (chrzest, pokuta).
     ➢ Sakramenty wtajemniczenia chrześcijańskiego (chrzest, bierzmowanie, Eucharystia), sakramenty uzdrowienia (pokuta, namaszczenie chorych), sakramenty w służbie komunii i posłania wiernych (święcenia kapłańskie, małżeństwo)

        Skuteczność i znaczenie sakramentów

W teologii katolickiej skuteczność sakramentów należy do dziedziny misterium. Jeżeli zostały udzielone zgodnie z rytuałem przez upoważnioną osobę, sakramenty są ważne "ex opere operato" (same w sobie, same przez się), czyli niezależnie od sprawiedliwości udzielającego (szafarza) i przyjmującego sakrament. Chrzest i bierzmowanie należą do sakramentów inicjacji chrześcijańskiej. Są przyjmowane tylko raz i wiążą się na ogół z narodzinami i wejściem w okres dojrzałości. Eucharystia jest znakiem pożywienia i wspólnoty; pokuta - misterium przebaczania grzechów, a namaszczenie chorych - misterium pomocy w chorobie. Święcenia kapłańskie (kapłaństwo) upoważnia chrześcijanina do wypełniania urzędu kapłańskiego, a małżeństwo (sakrament małżeństwa) upoważnia dwoje ludzi do założenia chrześcijańskiego związku małżeńskiego. Skutki sakramentów zależą jednak także od dyspozycji tego, kto je przyjmuje.
 

SAKRAMENTALIA

         Co to są sakramentalia?

Sakramentalia są to znaki święte ustanowione przez Kościół na podobieństwo sakramentów, by sprawiały skutki duchowe, mocą modlitwy Kościoła.

         Jaki jest cel sakramentaliów?

Sakramentalia przygotowują ludzi na przyjęcie głównego skutku sakramentów i uświęcają różne okoliczności życia.

         Jak dzielą się sakramentalia?

Sakramentalia dzielimy na:
     ➢ błogosławieństwa, które mają charakter przejściowy (błogosławienie osób, miejsc, posiłków itp.).
     ➢ poświęcenia, które są błogosławieństwami o charakterze trwałym (poświęcenie kościoła, ołtarza, różańca, medalika, opata, lektora, akolity itp.).
     ➢ egzorcyzmy, które są modlitwami skierowanymi przeciwko złym duchom, w celu ich wypędzenia.

        Co jest głównym celem sakramentów i sakramentaliów?

Głównym celem sakramentów i sakramentaliów jest przygotowanie wiernych do życia wiecznego w Królestwie niebieskim.