Eucharystia
O sakramencie EucharystiiJak Chrystus przygotowywał słuchaczy na ustanowienie Eucharystii?
Na ustanowienie Eucharystii Chrystus Pan przygotowywał słuchaczy przez cudowne rozmnożenie chleba i przez mowę eucharystyczną, w której powiedział: "Ja jestem chlebem żywym, który zstąpił z nieba. Jeśli kto pożywa ten chleb, będzie żył na wieki... Kto spożywa moje Ciało i pije moją Krew, ma życie wieczne... trwa we Mnie, a ja w nim" (J 6, 51.54.56).
Jak Chrystus ustanowił Eucharystię?
Chrystusustanowił Eucharystię podczas Ostatniej Wieczerzy, gdy wziął chleb, dzięki czynił, połamał go i podał uczniom, mówiąc: "To jest Ciało moje, które za was będzie wydane; czyńcie to na moją pamiątkę". Po Wieczerzy powiedział nad kielichem: "Ten kielich, to Nowe Przymierze we Krwi mojej, która za was będzie wylana (Łk 22, 19-20).
Co to jest Msza święta?
Msza św. jest celebracją Eucharystii i obejmuje:
➢ głoszenie słowa Bożego
➢ dziękczynienie składane Bogu Ojcu za wszystkie Jego dobrodziejstwa, a zwłaszcza za to, że darował nam Syna,
➢ konsekrację chleba i wina (przeistoczenie)
➢ uczestniczenie w uczcie liturgicznej przez przyjmowanie Ciała i Krwi Pańskiej
Kto może przewodniczyć Mszy św.?
Tylko kapłani ważnie wyświęceni mogą przewodniczyć Ofierze eucharystycznej i konsekrować chleb i wino, aby stało się Ciałem i Krwią Chrystusa Pana.
Co to jest konsekracja?
Konsekracja jest to przeistoczenie chleba w Ciało i wina w Krew Chrystusa. Dokonuje się ona podczas każdej Mszy św. poprze słowa wypowiadane przez kapłana: "Bierzcie i jedzcie
Bierzcie i pijcie
"
Kto może przyjmować Komunię świętą?
Komunię świętą może przyjmować ten, kto jest w stanie łaski. Jeżeli ma świadomość, że popełnił grzech śmiertelny, powinien najpierw otrzymać rozgrzeszenie w sakramencie pokuty.
Jak często można przyjmować Komunię św.?
Jest rzeczą właściwą, by wierni, jeśli tylko są odpowiednio usposobieni, przyjmowali Komunię za każdym razem, gdy uczestniczą we Mszy świętej (KPK 917). Zobowiązani są do tego przynajmniej raz w roku, możliwie w okresie Wielkanocy (KPK 920).
W jednym dniu można przyjąć maksymalnie dwa razy Komunię św., pod warunkiem że za drugim razem uczestniczy się w całej Mszy św.
Jakie owoce sprawia Komunia święta?
Przyjmowanie Chrystusa w Komunii świętej:
➢ pogłębia zjednoczenie z Nim
➢ gładzi grzechy powszednie i chroni przed ciężkimi
➢ umacnia jedność Kościoła,
➢ jest zadatkiem przyszłej chwały
Jak czcimy Najświętszy Sakrament?
Ponieważ w Najświętszym Sakramencie obecny jest sam Chrystus, należy Go czcić kultem adoracji.
Czym jest nawiedzenie Najświętszego Sakramentu?
Nawiedzenie Najświętszego Sakramentu jest dowodem wdzięczności, miłości i obowiązkiem względem Chrystusa Pana.
Co to jest Wiatyk i kiedy go przyjmujemy?
W sytuacji, kiedy chory - według roztropnej oceny jego bliskich czy lekarza - zbliża się do końca swojego ziemskiego życia, Kościół, prócz sakramentu namaszczenia, ofiaruje mu Eucharystię jako wiatyk. Jak poucza Katechizm Kościoła Katolickiego, przyjęcie Komunii Ciała i Krwi Chrystusa w chwili przejścia do Domu Ojca ma szczególne znaczenie i wagę, ponieważ jest zaczątkiem życia wiecznego i mocy zmartwychwstania.
Specyfika wiatyku polega właśnie na tym, że chrześcijanin przyjmuje go w najbardziej decydującym momencie swojego życia, a więc w chwili przejścia z tego świata do wieczności. Element ten bardzo wyraźnie podkreśla obowiązujący Kodeks prawa kanonicznego, zaznaczając, że: Wierni znajdujący się z jakiejkolwiek przyczyny w niebezpieczeństwie śmierci powinni być umocnieni Komunią świętą na sposób wiatyku. Niezależnie od tego, czy chory przyjął już danego dnia Komunię św., w przypadku wystąpienia niebezpieczeństwa utraty życia można, a nawet należy udzielić mu wiatyku. Co więcej, gdyby chory przez kilka dni pozostawał w sytuacji zagrożenia życia, może przyjmować Komunię św. na sposób wiatyku wielokrotnie, w poszczególnych dniach.
Przy udzielaniu wiatyku powinna towarzyszyć atmosfera powagi wynikającej z wyjątkowej sytuacji, w jakiej znajduje się umierający chrześcijanin. Kościół pragnie, by chwila ta była dla wierzącego jak najbardziej doniosła, toteż, o ile to możliwe, wiatyku powinno udzielać się podczas Mszy św., by chory mógł otrzymać Komunię św. pod dwiema postaciami. W takiej sytuacji Mszę św. odprawia się zazwyczaj w domu chorego, a więc towarzyszą mu jego bliscy dołączający swoje modlitwy; mogą i oni wraz z chorym przyjąć Komunię św. pod dwiema postaciami. Komunia św. przyjmowana jako wiatyk jest szczególnym znakiem uczestnictwa w tajemnicy śmierci Pana Jezusa w Jego przejściu do Ojca, sprawowanej w Najświętszej Ofierze55. Poleca się zadbać o to, by wierny przed przyjęciem wiatyku miał okazję odnowić przymierze chrztu świętego, przez który został włączony do grona dzieci Bożych i stał się współdziedzicem obiecanego życia wiecznego56.
Zwyczajnymi szafarzami wiatyku są: proboszcz, wikariusz, kapelan szpitala, przełożony zakonny wspólnoty kleryckiej, jak również każdy inny kapłan, gdy zachodzi nagła potrzeba. Powinien on jednak zadbać o zgodę, chociażby domniemaną, kapłana będącego właściwym duszpasterzem danego chorego. Gdy wiatyku udziela się podczas Mszy św., należałoby podać Komunię św. pod dwiema postaciami (jeśli chory może jedynie przyjmować pokarm płynny -pod postacią Krwi Pańskiej). Gdy kapłan przychodzi do chorego z Komunią św. będącą dla niego wiatykiem, przynosi najczęściej samo Ciało Chrystusa. Nie można jednak wykluczyć sytuacji szczególnej, gdy chory może jedynie przyjmować płyny. W takim przypadku kapłan, zachowując oczywiście wszelkie środki ostrożności, by nie dopuścić do profanacji, może przynieść Krew Pańską i udzielić wiatyku w takiej postaci.
Jeśli z jakiegoś powodu brakuje kapłana, wiatyk może zanieść diakon albo szafarz nadzwyczajny Komunii św., a więc wierny, którego biskup mocą władzy otrzymanej od Stolicy Apostolskiej wyznaczył do rozdzielania Eucharystii.
Komunia św. udzielana umierającemu chrześcijaninowi na drogę do wieczności - wiatyk - jest zalecana wszystkim ochrzczonym. Kodeks prawa kanonicznego zawiera stwierdzenie łagodniejsze - powinni być umocnieni, we wprowadzeniu teologicznym i pastoralnym do księgi Sakramenty chorych użyto stwierdzenia znacznie mocniejszego, które jest wręcz zobowiązaniem: Do przyjęcia wiatyku zobowiązani są wszyscy ochrzczeni, którzy mogą przyjąć Eucharystię.
Wszyscy dobrze wiemy, że chwila śmierci dla każdego prędzej czy później nadejdzie. Ośmieleni wiarą, starajmy się wyczekiwać jej jak najbardziej świadomie, przygotowując się na spotkanie z Bogiem, pokrzepieni wiatykiem i mając w pamięci słowa: Kto spożywa moje Ciało i pije moją Krew, ma życie wieczne, a Ja go wskrzeszę w dniu ostatecznym.
Nazwy Eucharystii
Nazwa Eucharystia pochodzi od greckiego słowa "dziękczynienie". Przypomina, że uczestnicząc w tym obrzędzie składamy Bogu dziękczynienie za wszystko, co człowiekowi w swojej szczodrobliwości daje: za stworzenie, odkupienie i uświęcenie. Obecność na Eucharystii jest więc odpowiedzią człowieka na Bożą szczodrobliwość, wyrazem wdzięczności za niezasłużone dary, którymi został obdarowany. W świecie zapatrzonym jedynie w ludzkie prawa uczy pokory wobec Stwórcy, Odkupiciela i Uświęciciela, od którego wszystko mamy i od którego wszystko zależy.
Czasem używa się też określenia Zgromadzenie Eucharystyczne. Ta nazwa wskazuje wyraźnie, że Eucharystia nie jest prywatną sprawą pojedynczych ludzi, ale wspólnoty Kościoła, którego widzialnym znakiem jest lud zgromadzony podczas jej sprawowania. Z tej perspektywy niewłaściwym jest takie podchodzenie do Eucharystii, które ograniczałoby ją tylko do osobistego spotkania z Bogiem. Jest to zawsze spotkanie we wspólnocie - z Bogiem i z braćmi. Dlatego też Eucharystię najczęściej nazywa się Komunią. Ta nazwa wywodzi się od greckiego i łacińskiego słowa "wspólnota". Przypomina, że przez ten sakrament chrześcijanin jednoczy się z Chrystusem oraz braćmi, którzy wraz z nim w jednym Chlebie i Krwi mają uczestnictwo. Uświadamia, że Kościół nie jest przypadkowym zlepkiem pojedynczych wiernych, ale zjednoczonym w Chrystusie jako Głowie Jego Mistycznym Ciałem. Podobne znaczenie ma określanie Eucharystii zwrotem rzeczy święte. W niej wierzący się uświęcają, stając się wspólnotą świętych.
Eucharystię nazywa się także Wieczerzą Pańską. Nazwa ta nawiązuje przede wszystkim do Ostatniej Wieczerzy, podczas której została ustanowiona. Przypomina, że uczestnictwo w Eucharystii jest uczestnictwem w tej samej uczcie, w tym samym obrzędzie, jaki przed śmiercią na swoją pamiątkę polecił sprawować Jezus Chrystus. Jest też zapowiedzią innej uczty. Uczty godów Baranka w niebieskim Jeruzalem (Ap 19,9), na którą zaproszeni są wszyscy wierzący. Przypomina o tym przed udzieleniem komunii kapłan w słowach: "Błogosławieni, którzy zostali wezwani na Jego (Baranka) ucztę".
W Nowym Testamencie Eucharystię chyba najczęściej nazywa się Łamaniem Chleba , ponieważ "obrzęd ten, charakterystyczny dla posiłku żydowskiego, został wykorzystany przez Jezusa, gdy błogosławił i dawał uczniom chleb jako gospodarz stołu" (KKK 1329) . Po tym geście Zmartwychwstałego Jezusa rozpoznali uczniowie idący do Emaus. Nazwa ta ma głęboką wymowę. Wskazuje na braterską jedność z Chrystusem tych, z którymi łamie On Chleb - swoje Ciało. Przypomina także o braterstwie wszystkich, którzy w tym obrzędzie uczestniczą.
Inną nazwą Eucharystii jest Pamiątka Męki i Zmartwychwstania Pana. To określenie przypomina, że została ona ustanowiona przez Jezusa w noc przed Jego męką jako zapowiedź tego, co miało się wydarzyć następnego dnia. Podczas tamtej wieczerzy Jezus połamawszy chleb powiedział, że jest to Jego Ciało, które będzie wydane za ludzi. Podobne słowa wypowiedział nad kielichem z winem, dodając, że Jego krew będzie krwią ofiary Nowego Przymierza, jakie Bóg zawrze z ludzkością (szersze wytłumaczenie w artykule Eucharystia - Nowa Pascha). Polecił też, by ten obrzęd sprawować na swoją pamiątkę. To, co zrobił Jezus w Wieczerniku, zapowiada więc Jego śmierć i późniejsze zmartwychwstanie. Dlatego sprawując Eucharystię Kościół przypomina te właśnie wydarzenia: "Głosimy śmierć Twoją, Panie Jezu, wyznajemy Twoje zmartwychwstanie (...)".
Eucharystia jest nie tylko pamiątką śmierci i zmartwychwstania Chrystusa, ale także jej uobecnieniem. Dlatego nazywa się ją też Najświętszą Ofiarą, (ofiarą Mszy Świętej, ofiarą pochwalną, ofiarą duchową, ofiarą czystą i świętą). Kościół wierzy, że w każdej Eucharystii jest obecna jedna jedyna, najświętsza i najdoskonalsza ofiara Jezusa Chrystusa. Uczestniczący w niej jakby na nowo stają pod krzyżem Jezusa, a Jego Ciało i Krew spożywane przez nich dają im zbawienie.
Jeszcze innymi określeniami Eucharystii są: Święta i Boska Liturgia, celebrowanie Świętych Misteriów czy Najświętszy Sakrament. Nazwy te podkreślają, że jest ona najświętszą czynnością Kościoła. Nie ma lepszej modlitwy od Eucharystii. Nie ma lepszego dziękczynienia Ojcu ani większej ofiary dla Niego, niż uobecnianie dziękczynienia i ofiary Syna i niż modlitwa "przez Chrystusa, z Chrystusem i w Chrystusie". Określenie Najświętszy Sakrament, odnosi się przede wszystkim do postaci eucharystycznych, przechowywanych w tabernakulum i adorowanych przez wierzących.
Niektóre określenia, takie jak: chleb aniołów, chleb z nieba, lekarstwo nieśmiertelności, wiatyk (od łacińskiego via - droga), wskazują na cel przyjmowania Eucharystii. W sposób bardziej lub mniej bezpośredni nawiązują one do starotestamentalnej manny, którą Pan karmił Lud Wybrany podczas czterdziestoletniej wędrówki do Ziemi Obiecanej. Przypominają, że w drodze do niebieskiej ojczyzny chrześcijanin musi przyjmować pokarm, który pozwoli mu do niej dotrzeć. Ten pokarm daje Życie wieczne, zgodnie ze słowami Jezusa: "Kto spożywa Moje Ciało i pije Moją Krew, ma życie wieczne, a ja go wskrzeszę w dniu ostatecznym".
Eucharystię nazywa się także Mszą świętą. Nazwa ta pochodzi od łacińskiego słowa, oznaczającego posłanie, misję. Nawiązuje do rozesłania wiernych przez kapłana na koniec celebracji (po łacinie: ite, missa est - idźcie, jest misja idźcie, jesteście posłani - w polskim wydaniu mszału oddane przez "idźcie w pokoju Chrystusa"). To określenie wskazuje, że chrześcijanin powołany jest do tego, by w codziennym życiu pełnić wolę Bożą.