Namaszczenie chorych
O sakramencie namaszczenia chorychCo daje sakrament chorych?
Zasadniczym celem sakramentu namaszczenia chorych jest udzielenie specjalnej łaski chrześcijaninowi, który doświadcza różnego rodzaju trudności związanych ze stanem ciężkiej choroby lub starości.
Katechizm Kościoła Katolickiego podkreśla konieczność zaistnienia "ciężkiej choroby" lub "starości". Nie powinno się nadużywać tego sakramentu, tzn. nie należy udzielać go ludziom młodym, których stan zdrowia pogorszył się chwilowo i nieznacznie. Należy udzielać tego sakramentu osobom młodym czy w średnim wieku tylko wtedy, gdy ich stan zdrowia uległ znacznemu pogorszeniu oraz osobom starszym. W przypadku osób w podeszłym wieku aktualny stan zdrowia nie musi mieć bezpośredniego wpływu na udzielenie sakramentu namaszczenia chorych.
Ludzie, których dotknęła ciężka choroba lub dożyli starości, powinni przyjąć namaszczenie chorych. Człowiek niebezpiecznie chory potrzebuje szczególnej laski Bożej, aby pod wpływem lęku nie upadł na duchu i podlegając pokusom nie zachwiał się w wierze. Dlatego Chrystus w sakramencie namaszczenia daje swoim wiernym, dotkniętym chorobą, potężną moc i obronę.
Katechizm Kościoła Katolickiego wymienia określone korzyści, jakich doznaje człowiek przyjmujący ten sakrament:
➢ podstawową łaską, jaką niesie, jest łaska umocnienia, pokoju i odwagi, by przezwyciężyć trudności związane ze stanem ciężkiej choroby lub niedołęstwem starości; łaska ta jest darem Ducha Świętego, który odnawia ufność i wiarę w Boga, umacnia przeciw pokusom złego ducha, przeciw pokusie zniechęcenia i trwogi przed śmiercią; jest ona wsparciem, które ma prowadzić chorego do uzdrowienia duszy oraz, jeśli jest taka wola Boża, również i ciała; ponadto, jeśli nie mógł on wcześniej skorzystać z sakramentu pokuty, otrzymuje łaskę przebaczenia grzechów,
➢ dzięki łasce tego sakramentu chory otrzymuje siłę i dar głębszego zjednoczenia z męką Chrystusa; jest on jakby konsekrowany, by przynosić owoc przez upodobnienie do odkupieńczej śmierci naszego Zbawiciela; cierpienie będące następstwem grzechu pierworodnego otrzymuje nowe znaczenie - staje się uczestnictwem w zbawczym dziele Chrystusa.
➢ przyjmujący ten sakrament łączą się dobrowolnie z męką i śmiercią Jezusa, przysparzając dobra Ludowi Bożemu -jest to łaska eklezjalna; celebrując ten sakrament, Kościół we wspólnocie świętych wstawia się w intencji chorego, a chory ze swej strony przyczynia się do uświęcenia Kościoła i do dobra wszystkich ludzi, dla których Kościół cierpi i ofiaruje się przez Chrystusa Bogu Ojcu.
➢ skoro namaszczenia chorych udziela się tym, którzy cierpią z powodu ciężkiej choroby i niedołęstwa związanego z podeszłym wiekiem, tym bardziej jest on przeznaczony dla osób zbliżających się do kresu życia, nazwano go nawet "sakramentem odchodzących"; poprzez namaszczenie chorych dopełnia się rozpoczęte przez chrzest dzieło naszego upodobnienia do misterium Śmierci i Zmartwychwstania Chrystusa.
Na podstawie powyższych treści łatwo uświadomić sobie wielkie znaczenie, jakie namaszczenie chorych ma zarówno dla ciężko chorego, jak i osoby starszej. Sakrament ten nie działa jednak automatycznie, niezależnie od dyspozycji osoby go przyjmującej. Niezbędna jest wiara w Boga i w jego działanie w Kościele poprzez sakramenty święte.
Co jest wiatyk i kiedy go przyjmujemy?
W sytuacji, kiedy chory - według roztropnej oceny jego bliskich czy lekarza - zbliża się do końca swojego ziemskiego życia, Kościół, prócz sakramentu namaszczenia, ofiaruje mu Eucharystię jako wiatyk. Jak poucza Katechizm Kościoła Katolickiego, przyjęcie Komunii Ciała i Krwi Chrystusa w chwili przejścia do Domu Ojca ma szczególne znaczenie i wagę, ponieważ jest zaczątkiem życia wiecznego i mocy zmartwychwstania.
Specyfika wiatyku polega właśnie na tym, że chrześcijanin przyjmuje go w najbardziej decydującym momencie swojego życia, a więc w chwili przejścia z tego świata do wieczności. Element ten bardzo wyraźnie podkreśla obowiązujący Kodeks prawa kanonicznego, zaznaczając, że: Wierni znajdujący się z jakiejkolwiek przyczyny w niebezpieczeństwie śmierci powinni być umocnieni Komunią świętą na sposób wiatyku. Niezależnie od tego, czy chory przyjął już danego dnia Komunię św., w przypadku wystąpienia niebezpieczeństwa utraty życia można, a nawet należy udzielić mu wiatyku. Co więcej, gdyby chory przez kilka dni pozostawał w sytuacji zagrożenia życia, może przyjmować Komunię św. na sposób wiatyku wielokrotnie, w poszczególnych dniach.
Przy udzielaniu wiatyku powinna towarzyszyć atmosfera powagi wynikającej z wyjątkowej sytuacji, w jakiej znajduje się umierający chrześcijanin. Kościół pragnie, by chwila ta była dla wierzącego jak najbardziej doniosła, toteż, o ile to możliwe, wiatyku powinno udzielać się podczas Mszy św., by chory mógł otrzymać Komunię św. pod dwiema postaciami. W takiej sytuacji Mszę św. odprawia się zazwyczaj w domu chorego, a więc towarzyszą mu jego bliscy dołączający swoje modlitwy; mogą i oni wraz z chorym przyjąć Komunię św. pod dwiema postaciami. Komunia św. przyjmowana jako wiatyk jest szczególnym znakiem uczestnictwa w tajemnicy śmierci Pana Jezusa w Jego przejściu do Ojca, sprawowanej w Najświętszej Ofierze55. Poleca się zadbać o to, by wierny przed przyjęciem wiatyku miał okazję odnowić przymierze chrztu świętego, przez który został włączony do grona dzieci Bożych i stał się współdziedzicem obiecanego życia wiecznego.
Zwyczajnymi szafarzami wiatyku są: proboszcz, wikariusz, kapelan szpitala, przełożony zakonny wspólnoty kleryckiej, jak również każdy inny kapłan, gdy zachodzi nagła potrzeba. Powinien on jednak zadbać o zgodę, chociażby domniemaną, kapłana będącego właściwym duszpasterzem danego chorego. Gdy wiatyku udziela się podczas Mszy św., należałoby podać Komunię św. pod dwiema postaciami (jeśli chory może jedynie przyjmować pokarm płynny - pod postacią Krwi Pańskiej). Gdy kapłan przychodzi do chorego z Komunią św. będącą dla niego wiatykiem, przynosi najczęściej samo Ciało Chrystusa. Nie można jednak wykluczyć sytuacji szczególnej, gdy chory może jedynie przyjmować płyny. W takim przypadku kapłan, zachowując oczywiście wszelkie środki ostrożności, by nie dopuścić do profanacji, może przynieść Krew Pańską i udzielić wiatyku w takiej postaci.
Jeśli z jakiegoś powodu brakuje kapłana, wiatyk może zanieść diakon albo szafarz nadzwyczajny Komunii św., a więc wierny, którego biskup mocą władzy otrzymanej od Stolicy Apostolskiej wyznaczył do rozdzielania Eucharystii.
Komunia św. udzielana umierającemu chrześcijaninowi na drogę do wieczności - wiatyk - jest zalecana wszystkim ochrzczonym. Kodeks prawa kanonicznego zawiera stwierdzenie łagodniejsze - powinni być umocnieni, we wprowadzeniu teologicznym i pastoralnym do księgi Sakramenty chorych użyto stwierdzenia znacznie mocniejszego, które jest wręcz zobowiązaniem: Do przyjęcia wiatyku zobowiązani są wszyscy ochrzczeni, którzy mogą przyjąć Eucharystię.
Wszyscy dobrze wiemy, że chwila śmierci dla każdego prędzej czy później nadejdzie. Ośmieleni wiarą, starajmy się wyczekiwać jej jak najbardziej świadomie, przygotowując się na spotkanie z Bogiem, pokrzepieni wiatykiem i mając w pamięci słowa: Kto spożywa moje Ciało i pije moją Krew, ma życie wieczne, a Ja go wskrzeszę w dniu ostatecznym.
Co to jest namaszczenie chorych?
Namaszczenie chorych jest to sakrament, który udziela specjalnej łaski chrześcijaninowi doświadczonemu ciężką chorobą lub starością.
Jaka jest podstawa biblijna namaszczenia chorych?
W liście św. Jakuba czytamy: "Choruje ktoś wśród was? Niech sprowadzi kapłanów Kościoła, by się modlili nad nim i namaścili go olejem w imię Pana. A modlitwa pełna wiary będzie dla chorego ratunkiem i Pan go podźwignie, a jeśliby popełnił grzechy, będą mu odpuszczone" (Jk 5, 14-15).
Kiedy namaszcza się chorego?
Stosowny czas na przyjęcie namaszczenia chorych zachodzi wtedy, gdy wierny staje wobec niebezpieczeństwa śmierci z powodu choroby lub starości.
Jak często można przyjmować sakrament chorych?
Sakrament chorych chrześcijanin może przyjmować ile razy zostaje dotknięty ciężką chorobą; również wtedy, gdy nastąpiło nasilenie choroby.
Kto udziela namaszczenia chorych?
Namaszczenia chorych udzielają kapłani, używając oleju poświęconego przez biskupa, a w razie potrzeby przez kapłana, który namaszcza chorego.
Jak udziela się namaszczenia chorych?
Do istoty tego sakramentu należy namaszczenie czoła i rąk chorego, z towarzyszącą modlitwą o specjalną łaskę płynącą z tego sakramentu.
Jakie skutki sprawia namaszczenie chorych?
Skutki specjalnej łaski sakramentu namaszczenia chorych są następujące:
➢ zjednoczenie chorego z męką Chrystusa dla dobra chorego i całego Kościoła,
➢ przebaczenie grzechów, jeśli chory nie mógł go otrzymać przez sakrament pokuty,
➢ mocnienie do przyjmowania po chrześcijańsku cierpień związanych z chorobą lub starością,
➢ powrót do zdrowia, jeśli to służy dobru duchowemu chorego,
➢ przygotowanie na przejście do życia wiecznego.